Komputila Vortlisto

Averto: ĉi tiu listo estas ege eksdata; pli ampleksa kaj ĝisdata listo troveblas ĉe la Komputeko de Yves Nevelsteen.

Mi ege konsilas al vi, uzi tiun Komputekon.

Fontoj:

[1] Pierre Jelenc, pcj1@cunixf.cc.columbia.edu, Compuserve 72431,3252
(dua eldono, 1992-4-29). [Eroj kaj komentoj en ĉi tiu listo sen devenosigno venas de li.]

[2] Angla Esperanta Telekomunika Voraro, de Christian Bertin, 1983/1985.

[3] Trovita diversloke de Vilĉjo Walker.

[4] Teach Yourself Esperanto Dictionary by J. C. Wells, 1969

[5] Komputado (rubriko en Monato dum 1994+) de Roland Rotsaert, Sergio Pokrovskij

[6] Prelegoj dum 80a UK (Tampereo, Finlando) de Maŭro La Torre

[7] Ĉiutaga Esperanto (rubriko en La Brita Esperantisto) de Don Lord

[8] Small internet Vocabulary, iame (sed ne plu) cxe http://www.esperanto.be/vortaroi.htm

[9] Prelego ‘IMEC kahj la evlouigado de IC’oj’ de Luc Rijnders, OSIEK konferenco, julio 2002

@

@ symbol, snail: [8] heliko, volvita a

A

abacus: [2] abako

access provider: [8] Interret-peranto

access: aliri (diskon, memorejon); uzi, konsulti

account: [8] konto

acoustic coupler: [2] akustika kuplilo

actuator: [9] agilo

address book: [8] adresaro

address: adreso, -i

analog(ue): analoga

anchor: [8] ankro

animated image: [8] moviganta bildo

anonymous FTP: [8] anonima FTP

answerphone: [2] telefona respondilo

applet: [5] retoprogramo

application: [5] aplika programo

archive: arkiva, enarkivigi

artificial intelligence: [2] artefarita intelekto

ASIC = Application Specific Integrated Circuit: [9] Aplikado Specifa Integrita Cirkvito

assembly language: asembla lingvo [ĉar tio estas la nomo de lingvo, oni bezonas kvazaŭ- propran nomon.]

at random: [8] aleatore

attachment: [8] aldonaĵo

attribute: [8] atributo

B

backbone: [8] spino, ĉefreto

backspace: retroviŝi; retroiri; [la ASCII] retro-kodo (08h)[la klavo]retroiro

backup: (en)arkivigi, rezervigi arkiva, rezerva, protekta kopio

BASIC: [5] Baziko

batch file: komandodosiero, komandaro [ĉu ne io pli belsona?]

baud: baŭdo

binary: duuma

binary file: [8] duuma dosiero

bit bucket: bitujo [ĵargona nomo de la "nula aparato", en kiun la bitoj falas kaj malaperas: Unix-e /dev/nul, DOS-e NUL.]

bit mask: bitŝablono

bit: bito

bitmap: bitbildo, -matrico, [6] punkto-bildo

board: tabul(et)o, karto

boldface: [3] dika

bookmark (Netscape), [8] legosigno

boolean: boolea [3 sed tiu 'oo' ne estas Esperanto! Tial] bolea

boot: startigi (komputilon), starti (intr); prastarto

browse: [5] krozi, retumi, [8] foliumi

browser: [5] foliumilo, krozilo, TTT-legilo, [8] retumilo

buffer: bufro

bug: fuŝo; cimo [3 cimo estas insekto kiu loĝas en lito, angle "bedbug"]

bulletin board; BBS: (elektronika) afiŝtabulo, afiŝejo, avizejo [laŭ mi, "avizejo" taŭgus nur por la sistemoj dediĉitaj al la subtenado de programoj aŭ aparatoj fare de la vendistoj.] [3] bultenejo

bus: buso

button: butono

byte: bitoko; [kiam ne temas pri okbita sistemo, oni bezonas alian vorton. Do:] memorero; memorunuo. [2] bajto; bitaro; bitgrupo

bytecode: [5] bajtkodo

C

C++: [5] coplusplus

cable (electrical): [5] kablo

cache: staplo, -i, [8] kaŝmemoro [ne plaĉas al mi, ĉar ne temas pri kaŝita]

CAD: perkomputila kreado; - kreilo; PKK

calculator: kalkulilo

caps lock: majuskla baskulo

carriage return: eniga klavo[la ASCII signo] reiro (0Dh)

carrier: [8] portanta ondo

case (of a letter): [5] uskleco [de majuskla, minuskla]

cassette drive: [2] kasetunuo, kasetumilo

cassette: [2] kasedo; kaseto

CD ROM: [5] KKD (komputila kompakta disko), [8] kompakta disko, laserdisko

CD-ROM reader: [8] laserdiska legilo

character code: [3] karaktro-numero

character set: signaro, [3] karaktraro

character: signo, [2] karaktro

checksum: kontrolsumo

chip: (silicia) splito, [2] ĉipo, [3] elektronika blato, [8] ICo, integra cirkvito, blato. (vidu ankaŭ IC)

chipset: [5] blataro

click (mouse): klaki (per muso sur/je ikono aŭ butono), [8] (al)klako

click on: [8] alklaki

clickable image: [8] klakbildo, disankriziva bildo

client: klienta, -o; satelita, -o

clipboard: [8] poŝo

cluster: (disko) sektoraro

code: kodo

cold boot: plena restarto

column: kolumno

command processor: komandprocezilo, ŝelo [ĉar la figura signifo de ŝelo estas tute klara, oni trovas ĝin bonan esprimilon ĉi tie]

command: [2] ordono

compact disk (CD): [2] kompakta disko (KD)

compact disk player: [2] kompakta-diskumilo

compatible: kongrua

compile: traduki; -ilo [oni ankoraŭ ne estas tute kontenta pri tio, ĉar mankas io, nome traduko al kio?] [2] kompili

compiler: [2] kompililo

compress, zip: [8] kompaktigi

compress: (pli)densigi, [2] kunpremi

compute: komputi

computer: komputilo [3] komputilo estas la plej ĝisdata. Tamen ankoraŭ estas homoj kiu opinias ke tio estas ilo kiu nur nombras, kalkulas aŭ mezuras. Tial, laŭ ili:] komputoro [aŭ eĉ] komputero

computer network: [2] komputilreto

computer science: [6] komputiko

computer virus: [8] komputila viruso

conducting (electricity): [9] kondukta

conference (online): [5] diskutgrupo

connect: konekti

connection: [8] konekto

console: konzolo; regada tajpilo

control (key): [5] stirklavo

controller: regilo, regulilo

cookie: [8] kuketo

co-processor: kunprocezilo

counter: [8] nombrilo

cpu: ĉefprocezilo

crash: paneo, -i; frakas(iĝ)i, frakaso

cursor: tajpsigno; tajpomontrilo [ĉu ne io pli facile eldirebla?]

cyberspace: [8] ciberspaco

D

daisywheel printer: [2] liter-rada presilo

data: dateno,.[2] datumo(j), datao

data processing: [7] komputorado

data register: datenoregistro

data storage: [2] datumstoro

database: datenaro; datenbazo, [2] datumbazo, [6] sliparo,
[3] datenbanko [ĉar datenbazo estas anglalismo]

database program: datenoprogramo

debugger: erarserĉilo; senfuŝi(lo); sencimigilo

decrypter: [5] malĉifrilo

default (option): antaŭsupozo (-aĵo), [8] implicita, apriora

delete: forviŝi

desktop publishing: (per)komputila eldonado, [3] hejmeldonilo

device: aparato

device driver: aparatozorgilo; -adaptilo, [5] zorgilon

dial: alvoki [2] (diske, klavare, voĉe) numerumi, [4] diski.

digital: entjera, cifera; diĝita [oni ŝatas neniun el ili] [2] diĝiteca.

digital filter: [9] numera filtrilo

directive: direktivo

directory (list): enhavo, katalogo

directory (section): dosierujo

directory, folder: [8] dosierujo

disc space: [8] diskospaco

discussion (online): [5] diskutgrupo

disk (fixed): disko

disk (removable): diskedo [la ĉefa demando je la flanko de la komputilo estas ĉu ĝi rajtas fidi je la enhavo de la diskilo aŭ bezonas certigi ke ĝi ja estas tiu, kiun ĝi antaŭvidas. Tute ne gravas kiom granda, kiom mola la afero estas.]

disk drive: diskilo, diskaparato, [2] diskunuo, diskumilo, [5] diskstacio

diskette: [2] disketo

display: ekrano; afiŝi, montri, vidigi

distribution list: [8] dissendlisto

DNS: [8] nomservilo

document: [3] dokumento

domain name: [8] domajna nomo, retregiona nomo

dot-matrix printer: stifta printilo; tajpilo, [2] matric-presilo, [5] nadla printilo

dots per inch: [8] punktoj en colo

double click: [8] duoble alklaki

download (from BBS): elŝuti

download (to printer): ŝuti

download (to): [2] transricevi

downloadable font: ŝutebla signaro

drag (mouse): treni (muson)

drain (MOS): [9] dreno

driver: zorgilo, adaptilo

dump: ŝuti

duplex: dupleksa

E

echo: eĥo; eĥ(ig)i

edit: [8] redakti

editor: [3] redaktilo, [8] tekstprilaborilo

e-mail address: [8] retadreso

e-mail: retpoŝto

emoticon: sentikono, [8] mienvinjeto [signoj kiel :-) ktp. kiuj indikas sentojn.]

emulator: ŝajnilo; simulilo; [5] ŝajnigoprogramo

encrypt: [8] ĉifri

encrypted: [5] ĉifreca

encrypter: [5] cifrilo

encryption: [8] ĉifrado

enter: enigi, [8] eniga klavo

error code: erarnumero

escape: eskapklavo, [la ASCII signo]eskapo (1Bh)

execute: [8] plenumi, startigi

executable file: [8] plenumebla dosiero

extension: sufikso (de dosiernomo)

F

favorite (IE): [8] legosigno

fax machine: [3] telefaksilo, telekopiilo

fax: faksi, -o [3] telefaksi, -o,

feature: [3] rimedo

field: kampo

file manager: [8] dosieradministrilo

file: dosiero, [3] datumaro

filename: dosiernomo

fire wall: [8] barilo

flag: flago; duuma variablo; baskula variablo

floppy disk: diskedo [vidu ĉe "diskette"], [2] mola disko, [8] disketo

folder: [8] dosierujo

folder: dosierujo

font: literfonto, signofonto [ĉi tio ne estas neologismo, sed tute prava uzo de la fundamenta signifo de "fonto". Ĝi estas la fonto el kiu oni prenas la bezonatajn literojn. Literfonto difinas la aron da signoj kiuj apartenas al la sama litertipo, stilo, dikeco, kaj grandeco. Ekzemple, "Times Roman" estas litertipo (ĝi estas ofte kopirajta nomo, kiel ĉi tie), "italika" estas stilo (alia estas ekzemple "majuskleta"), "grasa" estas dikeco, kaj 10-punkta estas grandeco. La fonto estas "Times Roman italika grasa 10-punkta". Se iu trajto ŝanĝiĝas, ĝi fariĝas alia fonto, ekzemple "Times Roman italika malgrasa 10-punkta" estas tute alia fonto.] [3] litertipo, litertiparo, [5] tiparo

footer (of page): [3] paĝpiedlinio, paĝpiedo

form feed: [la ASCII signo] novpaĝo (0Ch)

format: pretigi (diskon, dokumenton); prepari, [8] strukturo, strukturi, datumarango

freeware: senkostaĵo, senkosta programo, [8] publikaĵo, ĉiesaĵo

front-end program: fasadprogramo

G

garbage collector: [5] automata senrubigilo

gate (MOS): [9] pordo

gateway: [5] kluzo

graphic: [5] grafika bildo

GUI: grafika interfaco

H

hack: kodumi; kodumo

hacker: komputemulo, [8] kodumulo, pirato

hard disk: disko [vidu ĉe "diskette"], [2] malmola disko

hardware: [PIV2000] aparataro, -aro; [PIV1970} hardvaro; maŝino, [ĵargone:] ladaĵo, feraĵo, skatolo, [2] materialo, [6] feraĵo

head (of printer): (skrib/leg)-ilo; skrib-legilo

header (of page): [3] paĝkaplinio, paĝkapo;[5] ĉapo

Hertz (Hz) [9] herco = unu ŝalt-ciklo po skekundo

helpdesk: [8] helplineo

hex: deksesuma, deksa

highlight: emfazi, -o

hinting (in typeface): [5] poluro

home page: [8] salutpaĝo, frontpaĝo, ekpaĝo, prapaĝo, hejmpaĝo

host (a web site): [8] gastigi TTT-paĝaron

host computer: ĉefkomputilo

hot key: aga klavo, agklavo

HTML: [8] HTML

HTML editor: [8] HTML-redaktilo

hyperlink: [8] hiperligilo

hypertext: [8] hiperteksto

I

I/O: en/el; enig/elig

IC = integrated circuit: [6][9] ICo = integrita cirkvito (vidu ankaŭ chip)

icon: ikono, [5] piktogramon

indentation: alineo (ĉe la komenco de teksto); krommarĝeno (ĉe tuta paragrafo)

information superhighway:
[8] informa ŝoseo

initialize: pretigi (diskon, programon), [8] pravalorizi

ink-jet printer: [5] inkŝpriuciga printilo, [8] inkŝpruca presilo

input device: enig- (aŭ enmet-)ilo, -aparato

input: enmeti, -o; enigi, -o, -a

insert: enŝovi

instruction set: [5] instrukciaro

instruction: instrukcio

insultating (electricity): [9] izola

integrated circuit: integra cirkvito, I.C.o, ico

interface: interfaco (seria/paralela), interaĵo

Internet: [8] Interreto

interrupt: interrompo

IP address: [8] IP-adreso

italic: [3] kursiva

J

Java: [5] Javo

Javascript: [5] Javskribo

jumper: (konekta) ponteto

K

key: klavo

keyboard: klavaro

keypad: klavobloko, klavareto

keypress: klavofrapo

kill: [8] viŝi

killing: [8] viŝado

kludge: artifiko, -i

L

laptop: [5]tekkomputilo

landscape: horizontale

laser printer: lasera printilo

library: dosieraro, -kolekto; kodoteko

LIFO (stack): lasta en, unua el (stako)

line feed: [la ASCII signo] novlinio (0Ah)

link: [8] ligo, ligilo

linker: ligilo; muntilo [ĉu?]

list: [8] listigi

load (program): munti (programon)

load (register): ŝargi (registron)

local area network: loka reto

log: ĵurnalo; ĵurnala dosiero

log in: (en)registri sin, konektigi, saluti

log in name: [8] salutnomo

log out: (el)registri sin, [8] adiaŭi, malkonektigi

logical variable: logika variablo

lower case (of letter): minuskla

M

machine code: [5] maŝinkodo

macro: makro; makroo [ĉar "makro" estas pseŭdoprefikso, oni preferas "makroo"-n], [3] programeto

mail: [8] mesaĝo

mail box, in box: [8] poŝtskatolo

mail server: [8] poŝtoservilo

mailing list: [8] dissendlisto

main menu: [8] ĉefa menuo

mainframe: komputilego, [2] centra unuo, [9] ĉefa komputilo

make, brand: [3] marko

matrix: matrico

megabyte (Mb): [8] megabajto

memory: memoro, memorejo, memorilo

memory (capacity): [2] storo

menu bar: [8] menutrabo

menu item: [3] menuero

menu: menuo, (pull-down menu:) [5] pendomenuo

message: [8] mesaĝo

microcomputer: [8] mikrokomputilo

microprocessor: mikroprocezilo

microwave oven: [2] mikra ondilo

microwave: [2] mikraondo

mini: mezkomputilo

modem: modemo

monitor: ekrano [kompreneble la ekrano estas nur parto de la aparato, sed oni opinias ke ĝi taŭgas preskaŭ ĉie. Se necese, ĉu "ekranilo"?], [2] monitoro, vidigilo

MOS (Metal-Oxide-Silicon): MOS (Metalo-Oksido-Silicio)

mother board: ĉefkarto, -tabulo
[3] [sed ‘ĉefkarto’ estas ‘karto de la ĉefo’. Devas esti ‘ĉefa karto’]

mouse: muso

mouse pad: musmato

mouse pointer: mussago, -montrilo

multimedia file: [8] plurmedia dosiero

N

net: [8] reto

network: reto

news group: [8] novaĵgrupo

news reader: [8] novaĵilo

news server: [8] novaĵservilo

nibble: bitokvaro

node: nodo

null modem: nemodema kablo

O

object: okejetma

octal: okuma

off line: [8] nekonektite, senlinee, aŭtonome

offset: distanco

on line: [8] konektite, rektlinee, malaŭtonome

op code: operacikodo

operating system: mastruma sistemo, [2] operacia sistemo,
[5] sistem-mastruma programaro

operator: operatoro

optical character recognition (OCR):
[5] Optika Karaktro-Rekono (OKR)

option: kazo, elekt(aĵ)o, elekteblo

output device: elig- (aŭ elmet-)ilo, -aparato

output: elmeti, -o; eligi, -o, -a

overlay: tegaĵo, -kodo; tegi

overwrite, -type: anstataŭigi, tegi, tegskribi

P

page: [8] paĝo

parallel port: paralela konektejo

parity: pareco

Pascal: [5] Paskalo

password: [8] pasvorto

patch: fliki, -o

path name: [8] vojnomo

path: serĉvojo

PCB: [9] tabulo

peripheral: akcesora(ĵ)o, flankaparato; periferia, [8] periferaĵo

pin: stifto, stango; nadlo

pixel: bildero

plug-in: [5] kromprogramo, [8] kromaĵo,

pointer (screen): sago, montrosigno, montrilo

pointer (variable): adresilo, adresmontrilo

pointing device: montrilo

POP: [8] voknumero

POP server: [8] POP-servilo

port: konektejo, [5] pordo

portability: portebleco

portrait: vertikale

post: [8] afiŝi

precise a search: [8] precizigi serĉon

preprocessor: antaŭtraktilo

print buffer: printbufro

print: printi, [8] presi

printer: printilo [ĉu aparta vorto necesas por tiuj novaj iloj kiuj nek presas nek tajpas? Oni opinias ke jes, eble.], [3] elpresilo, [8] presilo

process: procezi, trakti; proceso; prilabori

processor: procezilo, traktilo, [6] [9] procesoro

program(me): [8] programo

prompt: eko, instigilo

protocol: recepto; protokolo

public-domain: publika, senkopirajta, [3] publikposedata

pull-down menu: [5] pendomenuo

Q

quit: [5] ĉesu, rezignu

R

RAM: ajne adresebla memoro, [5] rekte alirebla memoro, [8] ĉefmemoro

read-write head: skrib/legilo

reboot: restart(ig)i

record: akto, [6] rikordo, slipo

reformat: [8] restrukturi

register: registro

reset: restarigi, repretigi

resident: postrest(ant)a

resolution: [5] distingivo

return: [8] enigo

reverse video: inversa ekranbildo

ribbon (printer): [2] rubando (de presilo), [5] inkrubando

ROM: nurlegebla memoro

root: [8] radiko

router: [8] enkursigilo

routine: procedo; proceduro

row: vico

run (program): lanĉi (programon), [2] plenumi (programon)

S

save: surdiskigi

save: sekurigi, [5] skirbi, memorfiksu, konservu, retenu, surdisku, [8] registri,

scan code: klavokodo [temas pri la ciferoj kiujn la klavaro sendas al la komputilo kiam ajn oni premas klavojn]

scanner: skanilo

scratch: provizora; malneto, -a

screen/window layout: [3] fasado

screen: ekrano

script (Unix), bash (Windows): [8] komandodosiero, programeto

script: recepto, recepta dosiero

search engine: [8] serĉilo

sector: sektoro

segment override: segmento(trud)ŝanĝo

segment register: segmentoregistro

segment: segmento

select: elekti

semicolon: [5] punktokomo

semiconductor: [9] duonkondukta

send: [8] sendi, ekspedi, posti

sensor: [9] sentilo

sequential: (sin)sekva, seria

serial port: seria konektejo

server: servilo, [5] retservilo

session (interactive): [5] seanco

shareware: taŭgprova programo, uzanto subtenita programo, [8] propagaĵo

shell: ŝelo, komandprocezilo

shell access: [8] ŝel-aliro

shift key: majuskla klavo

shopping cart: [5] butikumĉareto

short-cut key: [3] fulmoklavo

signature, sig: [8] subskribo

silicon (Si): [9] silicio

simultation [9] imidado

site: [8] paĝaro, TTT-ejo, teksaĵejo

slide rule: [2] glitkalkulilo

slot (expansion): (ekspansia) fendo

snail, @ symbol: [8] heliko, volvita a

snail-mail: poŝt-poŝto, p-poŝto, leterpoŝto [ĵargone postpoŝto]

software: [PIV 2000] programaro; [PIV 1970] softvaro; kodaĵoj, kodaro, koda, programa, [2] softvaro, [8] programaro

source (MOS): fonto

source code: programfonto

space bar: [8] spacotrabo

spam: [5] spamo, rubpoŝto

spell checker: [5] literumilo

spool: bobeno, tra(ns)bobenigi [la datenoj iras al la "bobeno" kiel fadeno kiu volviĝas sur bobeno, kaj poste mal- volviĝas kiam ĝi estas bezonata. La akronimo verŝajne alvenis post la ideo.]

spreadsheet: tabelo, tabelprogramo, [6] kalkultabelo, [5] tabelkalkulilo

stack: stako

standard I/O: normala en/eligo

store: [6] storo

string (characters): vico (da signoj), ĉeno

stroke weight: dikeco, graseco [ĉe literoj]

subdirectory: [8] subdosierujo

surf: [8] vagi

surfer: [8] Interret-vaganto, urologo

sysop: sistemestro, administranto, [2] sistemgvidanto

systems analyist: problemanalizisto

T

tab: tabuligi, tabula marko

table: [5] tabelo

tag: [8] etikedo

task: [5] tasko

taskbar: [5] taskopleto

telecommunication: [2] telekomunik(ad)o

teleconference: [2] telekonferenco

telephone: [2] telefono

teletext: [5] teleteksto

template: [3] ŝablono

temporary file: provizora dosiero

terminal: terminalo

terminal emulator: ŝajnterminalo; terminalsimulilo

text editor: [8] redaktilo

thread: ĉeno

toggle: baskulo

tool bar: [8] iltrabo

topic: [8] temo

track: trako

trackball: spurkuglo, kuglomontrilo

translate: traduki (lingvon), [3] transformi (kodaron)

transitor: [9] transitoro

trojan horse: [5] troja ĉevalo

TSR: postresta programo, postfine restanta programo

tweak: taŭzĝustigi, taŭz(et)i

type face: litertipo

type: [8] tajpi

U

uncompress, unzip: [8] malkompaktigi

unfragment: senfragmentigi

update: ĝisdatigi, -a, -aĵo, ŝanĝi; aktualigi

upgrade: plibonigi, -a; pliboniga eldono

upload: alŝuti, -o, [2] transsendi

upper case (of letter): majuskla

user name: [8] uzantonomo

utility (program): utililo, servilo, akcesora programo, [8] utilaĵo

V

variable: variablo

version: eldono, versio; varianto, variaĵo

video player/recorder: [2] vidbendilo

video tape: [2] vidbendo

virtual disk: virtuala disko, RAM disko

virtual reality: [7] virtuala realo

virus: [5] viruso

W

wafer (IC): [9] vaflo

warm boot: varma, parta restarto

web master: [8] teksaĵ(ej)estro, TTT-estro

web site: [8] TTT-paĝaro

web, world-wide web: [5] tut-tera teksaĵo, TTT

wild card: ajna signo, ajno

window: fenestro, Vindozo

Windows: [5] Vindozo, vindoze

wireless: [9] sendrata

word processor: tekstilo, verkilo, redaktilo, [2] tekstoredkatilo, tekstoprilaborilo, [3] vortredaktilo

world wide web: [8] tuttera teksaĵo, TTT

www: [5] TTT (Tut-Tera Teksaĵo)

X

xerox photocopying: [3] kserografio

[Revenu al la ĉefa indekso]